IN MEMORIAM

Zr. Christine Middelhoff ( Pascalis )

 

                                             Geboren in Purmerend : 19 september 1914

                                             Eerste professie:                2 mei           1944

                                             Overleden te Boxtel :       21 februari     2007

 

                                            

 

Met veel meeleven van medezusters, familie, vrienden en kennissen werd Zr. Christine begraven op 26 februari 2007 op begraafplaats Munsel te Boxtel, waar zij rust temidden van haar medezusters. Gedurende de eucharistieviering ten afscheid in de kapel van het woonzorgcentrum Molenweide te Boxtel, verwoordde Zr. Jeanne Simons haar leven als volgt.

 

Het is in dankbaarheid dat we terug kijken op een lang en rijk missionarisleven.

Zuster Christine werd geboren te Purmerend op 19 september 1914 en groeide op in een gezin van vijf kinderen, drie meisjes en twee jongens, waarvan haar broer Kees hier aanwezig is en met wie ze een innige band onderhield.

 

Haar ouders hebben haar een godsdienstige opvoeding meegegeven. Daarom ontwaakte bij haar op twaalfjarige leeftijd de roeping tot religieus en missionaris leven. Ze beschreef haar motivatie voor haar roeping in de volgende woorden: “God meer te beminnen en Hem door anderen te doen beminnen”.

 

Ze heeft vier jaar “kweekschool“ doorlopen in St. Ursula te Boxtel, waar ze haar onderwijsdiploma haalde en ook al kennis van muziek had, wat haar later goed van pas kwam. Ook heeft ze de Engelse en Franse taal bemachtigd alvorens zij in Esch intrad voor het postulaat en noviciaat.

 

Op 2 mei 1944 deed ze haar eerste professie. Ze kon toen niet meteen naar Afrika vanwege de oorlog. In 1946 reisde ze met vijf medezusters per boot naar Engeland en vandaar via de Kaap om uiteindelijk in Dar-es-Salaam aan wal te gaan. Aan boord van de “Oranjefontein“ hadden ze een ontmoeting met de dichter Adriaan Roland Holst die een gedicht maakte als een ode aan de Witte Zusters.

Één couplet wil ik jullie niet onthouden:

 

Gij hebt van geen dichter het woord van noode,

Een hoger Woord heeft U van heil vervuld

Maar in uw taak zij needrig u geboden

Een dichterwens: dat Gij niet falen zult.

 

De eindbestemming was nog niet bereikt, met de trein gingen ze verder tot Mwanza in Tanzania en vandaar met de boot tot Entebbe in Uganda. In Bwanda haar eerste post gaf ze les in de middelbare school en de kweekschool. Ze leerde de taal van de plaatselijke bevolking, het Luganda, maar het onderwijs werd gegeven in het Engels.

 

In 1947 legde ze haar eeuwige geloften af in de handen van Bisschop Kiwanuka, de eerste Afrikaanse Bisschop.

In 1950 verhuisde zij van Uganda naar Kenya en wel naar Mombasa , ook daar was zij weer belast met het onderwijs.Daarnaast werd ze gevraagd om organiste te zijn in de kathedraal en bespeelde ze het Hammond orgel.

 

In 1954 werd ze provinciale overste van de Nederlandse provincie, waartoe ook de missies van Tanzania behoorden. Dat noodzaakte haar om een oriëntatiebezoek aan Tanzania te maken.

 

In 1961 keerde ze terug naar Kenya, waar zij benoemd werd als  overste en belast met het onderwijs en bestuurlijke taken in diverse verenigingen. Tevens ging zij op de fiets rond het Victoria meer mensen bezoeken.

 

In 1967 werd ze Algemene Overste van een Afrikaanse zustercongregatie, de “Assumption Sisters”, te Nairobi (Kenya). Dit viel op een moeilijk tijdstip en is erg zwaar voor haar geweest. Maar in een grote geest van geloof heeft zij zich totaal voor hen ingezet.

In 1970 nam zij deel aan het wereldcongres van de Internationale Unie van Algemene Oversten in Rome.

In deze tijd nam ook de overdracht plaats van het Bestuur van de Assumption Sisters, en werden deze zelfstandig.

 

Terug in Nederland werd ze provinciale secretaresse en tevens vertegenwoordigde ze onze zusters bij de Stichting Nederlandse Vrouwelijke Religieuzen, de SNVR.

 

Ze is altijd begaan geweest met de ontwikkeling van de Vrouw, zowel binnen de Congregatie, als bij de Afrikaanse zusters en vrouwen in het algemeen. Ze pleitte ervoor dat ze een goede opleiding zouden krijgen.

 

In 1975 werd ze procuratrice in het moederhuis m.b.t. aanvragen van subsidies voor projecten bij fondswervende organisaties.

Na een korte vakantie in 1985, keerde ze terug naar Kenya waar ze deelnam aan het forum  van de NGO ’s en het VN wereldcongres voor vrouwen dat plaats vond in Nairobi.

 

In 1990 keerde ze voorgoed terug naar Nederland en nam zij haar intrek in Esch. Ze hield zich bezig met vertaalwerk en was organiste in de kapel van Esch.

Misschien was ze nu minder actief, maar zeker niet minder geïnteresseerd en betrokken bij de Congregatie, het wereldgebeuren en haar familie.

 

Zij hield van kunst en trok op haar eentje erop uit naar musea en genoot ervan.

Zij is blijven lezen en vooral de artikelen met het laatste nieuws die ze kreeg van haar broer Kees waren welkom. Tot enkele dagen voor haar dood probeerde zij nog wat in een tijdschrift te lezen.

 

Een medezuster vertelt dat ze Christine ervaren heeft als een fijne vrouw om mee samen te werken. Ze had veelzijdige talenten die ze heeft ingezet op allerlei terreinen, was breed georiënteerd en ging graag naar vergaderingen.

 

Ze was nauwgezet en met haar brede kijk op dingen had ze soms een “gegronde kritiek”die opbouwend was. Een andere zuster zegt van haar:

“Christine heeft me altijd getroffen als diep religieus, zeer begaafd en geïnteresseerd in alles vooral wat de Congregatie betrof. Ook daarbuiten wilde ze op de hoogte blijven”.

 

Haar muzikale talent heeft ze nog lang beoefend, zij speelde orgel in de protestante kerk, waar we goede contacten aan hebben overgehouden.

Ook in Molenweide was ze lange tijd actief in de liturgiegroep.

Ze ging graag naar buiten voor een wandeling in de rolstoel en wist heel goed de “route” aan te geven. Later ging het niet meer. Haar krachten verminderde snel maar haar geest gaf het niet gauw op, ze hield van het leven.

 

Tijdens de laatste dagen voor haar dood was ze omringd door haar medezusters en haar broer en overige familieleden die haar zo dierbaar waren.

Daarna wachtte ze in alle rust tot de Heer haar zou komen halen en dit gebeurde in de vroege avond van 21 februari 2007.

Wij zijn dankbaar voor de goede zorgen die ze hier in Molenweide heeft genoten. Wij nemen nu afscheid van haar.

En toch telkens weer zullen we haar tegen komen.

 

Zeg nooit het is voorbij.

Slechts je lichaam werd ons ontnomen,

niet wie je was en ook niet wat je zei !

 

 

Lieve Christine, rust in vrede !